Από την περίφημη “tournant de la rigueur” του François Mitterrand η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία ξεκίνησε μια πορεία ιδεολογικών παραχωρήσεων και ανοχής στο μετασχηματισμό της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από ένα πολιτικό εγχείρημα σε ένα αμιγώς οικονομικό project. Η επί μακρόν, δε, συγκυβέρνηση Σοσιαλιστών/Δημοκρατών με το Λαϊκό Κόμμα, ρευστοποίησε τα σοσιαλιστικά κεκτημένα κι έκανε δυσδιάκριτες τις διαφορές της με την ευρωπαϊκή δεξιά
Η έλλειψη εναλλακτικής πρότασης δημοκρατικής διακυβέρνησης της Ένωσης, οδηγεί νομοτελειακά στην “πολιτική αρπαγή της Ευρώπης ” από τις δυνάμεις των ευρωδιασπαστών, που εμφανίζονται αθροιστικά ίσως και πρώτο κόμμα στις επερχόμενες ευρωεκλογές.
Υπάρχει όμως ένα ιστορικό παράδειγμα που είναι οδηγός για τη νέα “l'altra Europa”. Το 2015, η βαθιά οικονομική κρίση της Ελλάδας, οδήγησε σε ένα μαζικό κύμα αμφισβήτησης των θεσμών. Η παρουσία της αριστεράς, με όλο τον ριζοσπαστισμό της, έδωσε τότε, μια μεγάλη δημοκρατική διέξοδο στους Έλληνες, που δεν την έβλεπαν στα συμβιβασμένα σοσιαλιστικά κόμματα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτούργησε ως ανάχωμα δημοκρατίας.
Συγκράτησε τη χώρα εντός δημοκρατικού τόξου, σε αντίθεση με την πορεία που έχει πάρει σήμερα η Ένωση.
Η Αριστερά, που δεν είχε συμβιβαστεί, ήταν ξανά η ελπίδα της Ευρώπης.
Για τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές ο Αλέξης Τσίπρας έφερνε ξανά τον ριζοσπαστισμό που είχαν απεμπολήσει, μια νέα εναλλακτική διακυβέρνησης και ήταν κοινή παραδοχή στα ευρωπαϊκά forums, ότι το PES είχε περισσότερη ανάγκη τον ΣΥΡΙΖΑ παρά το αντίθετο.
Με αυτά τα ιστορικά δεδομένα, κι όσο ο ΣΥΡΙΖΑ αντιστέκεται σε ιδεολογικές εκπτώσεις, η συζήτηση για την ευρωπαϊκή του πορεία δεν είναι μια απλή υπόθεση.
Ακόμη κι αν εμάς του σοσιαλιστές, μας γοητεύει το εγχείρημα της προσχώρησης του ΣΥΡΙΖΑ στο PES, όσοι γνωρίζουμε τους ορόφους της Rui Guimard, ξέρουμε ότι κάτι τέτοιο απαιτεί πολύ λεπτή κομματική διπλωματία αλλά πρωτίστως πολιτική εντιμότητα .
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι πλέον ένα πολιτικά ώριμο κόμμα του φάσματος του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού, όμως το ζητούμενο είναι πού αυτοπροσδιορίζεται σήμερα ο ευρωπαϊκός σοσιαλισμός.
Μια δύναμη συμβιβασμού με τους συντηρητικούς ή μια δύναμη σύνθεσης αριστεράς, οικολογίας, και κοινωνικού φιλελευθερισμού, μια δύναμη ανοχής στη λίγη δημοκρατία των λόμπι της Plux ή σε μια δύναμη εμβάθυνσης του πολιτικού εγχειρήματος και εκδημοκρατισμού Ένωσης και ευρωζώνης.
Όσο αυτά τα διλήμματα παραμένουν ζωντανά για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία , όσο το ίδιο το PES διχάζεται σε αξιακά θέματα, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ , πρέπει να παραμείνει το δημοκρατικό απόθεμα της Ευρώπης. Να μη συμβιβαστεί, με μια άνευ όρων ένταξη, σε έναν χώρο που αναζητά ταυτότητα, αλλά να εμπνεύσει με τη ριζοσπαστική του ατζέντα, την αναγέννηση του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού.
Σε ρόλο μεγάλου συνθέτη, είτε μέσω της συμμετοχής του στις διαδικασίες του PES και των ευρωπαϊκών προοδευτικών forums, με ατόφια την ιδεολογία του, είτε, ακόμη πιο τολμηρά όπως του αρμόζει, με τη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής προοδευτικής παράταξης μετά τις ευρωεκλογές, ενός δημοκρατικού κινήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχει ίσως την τελευταία ευκαιρία να διεκδικήσει την Κοινωνική Ευρώπη των Eυρωπαίων.