Βασικά σημεία της συνέντευξής μου στο Κόκκινο Κρήτης και το δημοσιογράφο Βασίλη Σπυριδάκη.
Η Ένωση δεν είναι ένα απολίτικο μόρφωμα. Είναι μια Ένωση που έχει την πολιτική κατεύθυνση που τις δίνουν οι πολίτες της. Η πολιτική της Μέρκελ, η πολιτική των συντηρητικών, είναι η ίδια απέναντι στο προσφυγικό και την Ελλάδα εδώ και χρόνια. Δεν μπορεί λοιπόν τώρα ένα μεγάλο μέρος του συντηρητικού κόσμου στη χώρα μας να διαμαρτύρεται, ενώ ήταν οι ίδιοι που επιβράβευσαν την πολιτική αυτή.
Η κατάσταση στα σύνορα της Ελλάδας τις τελευταίες μέρες είναι πρωτόγνωρη. Είχαμε δει στα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, παρόλες τις ελλείψεις ή ίσως και παραλείψεις, ακόμη και σε συνθήκες έντασης του ζητήματος, να γίνεται μια αξιοπρεπής διαχείριση του προσφυγικού. Είχαμε δει εικόνες μιας Ελλάδας της αλληλεγγύης, που προσπαθούσε με δεκάδες τρόπους και τεχνάσματα και πάντα λίγο μόνη της να διαχειριστεί τις προσφυγικές ροές και το κατάφερνε ως ένα βαθμό.
Μέσα σε εφτά μήνες διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας δημιουργήθηκαν οι συνθήκες ώστε να μην είμαστε έτοιμοι να προβλέψουμε και κατά συνέπεια να διαχειριστούμε τις αποφάσεις του Σουλτάνου με αποτέλεσμα τις εικόνες που βλέπουμε.
Αυτό που με προβληματίζει περισσότερο δεν είναι η ίδια η διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, αλλά ο εμποτισμός με μίσος της ελληνικής κοινωνίας. Ακούμε ιαχές πολέμου, μιλάμε για εισβολή. Έχει χαθεί η ψυχραιμία στην ελληνική κοινωνία.
Προφανώς έχουμε μια έκτακτη κατάσταση στα σύνορά μας και προφανώς κάθε κυρίαρχο κράτος πρέπει να διαφυλάξει σε τέτοιες καταστάσεις τα σύνορά του.
Ως δίκτυο ευρωπαίων σοσιαλιστών ακτιβιστών στο παρελθόν είχαμε κάνει μια πολύ σημαντική κατά τη γνώμη μου πρόταση, να στηθούν «πρεσβείες» της Ένωσης σε τρίτες χώρες, πχ την Τουρκία την οποία μάλιστα και χρηματοδοτούμε, ώστε να γίνεται εκεί η εξέταση ασύλου και από εκεί απευθείας η κατανομή στις χώρες της Ευρώπης. Μια τέτοια διαχείριση πρώτον θα προστάτευε τους πρόσφυγες από τα επικίνδυνα μονοπάτια αλλά ταυτόχρονα δε θα άφηνε καμία Τουρκία να εργαλιοποιεί τους ανθρώπους και να προκαλεί εικόνες σαν αυτή στα σύνορά μας. Η Ευρώπη όμως της Μέρκελ επέλεξε να μη γίνει κάτι τέτοιο.
Η Νέα Δημοκρατία εφαρμόζει μια μεταναστευτική πολιτική του σκιάχτρου. Δεν είναι τυχαίο ότι άφησε 25000 ανθρώπους στη Μόρια. Θέλει να το βλέπουν από απέναντι οι πρόσφυγες και να μην έρχονται. Όμως αυτό είναι και επικίνδυνο και ουτοπικό δεδομένου ότι το μόνο που γίνεται στην πράξη είναι να αλλάζουν οι προσφυγικές οδοί. Δεν αλλάζει αυτό που κάνει έναν πατέρα να βάλει το παιδί του σε μια βάρκα με κίνδυνο να πνιγεί. Αλλάζουν οι ροές.
Η Νέα Δημοκρατία και βγήκε και κυβερνά με καθαρά επικοινωνιακούς όρους. Φαίνεται να ελέγχει ένα μεγάλο μέρους του μιντιακού φάσματος και φιλτράρει τις πληροφορίες που βγαίνουν προς τα έξω. Είπαν ότι δεν πέρασε κανείς από τον Έβρο αλλά δεν είπαν ότι πέρασαν σε μια μέρα χίλιοι άνθρωποι στα νησιά. Είπαν ότι ήταν fake news ο θάνατος Σύρου πρόσφυγα αλά τελικά και πρόσφυγας ήταν και δολοφονήθηκε από πυρά από την ελληνική πλευρά σύμφωνα με έρευνα διεθνούς οργανισμού.
Δεν είναι εύκολο οι τοπικές κοινωνίες να βλέπουν την απόβαση στα λιμάνια τους χιλιάδες αστυνομικών και στρατιωτών. Όλο αυτό διαταράσσει την κοινωνική συνοχή στις τοπικές κοινωνίες, διαρρηγνύει τους κοινωνικούς δεσμούς. Βλέπουμε Έλληνες πολίτες απέναντι σε Έλληνες αστυνομικούς, βλέπουμε Έλληνες απέναντι σε πρόσφυγες, πρόσφυγες απέναντι σε ντόπιους, το ένα χωριό εναντίον του άλλου.
Δικός μας πρώτο μέλημα, ως η μεγάλη προοδευτική δημοκρατική παράταξη είναι να ενώσουμε τον κόσμο. Να διαφυλάξουμε τη κοινωνική συνοχή. Γι αυτό ήταν κυρίαρχα σημαντική η παρέμβαση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ προχθές. Ήταν ενωτική κι αυτό χρειάζεται τώρα η κοινωνία απέναντι σε μια Νέα Δημοκρατία που ταΐζει ακραίες φωνές.
Στον Έβρο ήδη βρίσκονται νεοναζί από τη Γερμανία και ακροδεξιοί από την Αυστρία.
Φαίνεται ότι ενώ κλείσαμε τα σύνορά μας για πρόσφυγες και μετανάστες, τα ανοίξαμε σε ακροδεξιούς και νεοναζί κι αυτό επηρεάσει τις τοπικές κοινωνίες άμεσα.
Χρειάζεται ψυχραιμία. Όχι επικοινωνιακά σόου. Χρειάζεται μια κοινή εθνική διαχείριση για ότι αφορά τα σύνορά μας και μια κοινή ευρωπαϊκή για ότι αφορά το προσφυγικό.
Η Ελλάδα θα πρέπει να εμπλέξει την ένωση και δεν το κάνει. Κι αυτό είναι σκόπιμο. Το ακούμε και από μέλη της ΝΔ όπως τον κ. Αντώναρο ο οποίος ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα αντάλλαξε τη μη σύγκλιση έκτακτης συνόδου με 700 εκατομμύρια.
Ακούμε από τα πιο έγκυρα ευρωπαϊκά χείλη ότι ο κ Μητσοτάκης δεν έχει καν ζητήσει μετεγκατάσταση των προσφύγων στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Επικοινωνιακά λέει ότι είναι ένα ευρωπαϊκό κι εθνικό θέμα αλλά στην πραγματική πολιτική επιλέγει για να ταΐσει το δεξιό ακροατήριο της να το διαχειριστεί μόνη της. Δεν έχει ζητήσει ούτε έκτακτη σύνοδο ούτε έχει συγκαλέσει συμβούλιο πολιτικών αρχηγών. Δεν έχει πάρει ένα τηλέφωνο τον πρόεδρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Όλο αυτό είναι μέρος της μεταναστευτικής πολιτικής του σκιάχτρου. Αυτό όμως είναι κάτι άλλο από τα κλειστά σύνορα, τα όποια όντως αυτή τη στιγμή καλώς προστατεύτηκαν διότι υπάρχει μια έκτακτη συνθήκη. Αλλά δεν μπορείς να λες στο διηνεκές ότι η Ελλάδα δε θα δέχεται πρόσφυγες, δεν μπορείς να λές ότι θα στήνω σκιάχτρα για να μην τηρώ το διεθνές δίκαιο. Αυτό λέει αυτή τη στιγμή η ΝΔ.
Αλλά αυτή δεν είναι η Ελλάδα των Ελλήνων που απέδειξε στην πράξη ότι στέκεται δίπλα στους πρόσφυγες, σε όσους έχουν ανάγκη έλληνες και μη, ότι έχει ζωντανές τις δυνάμεις τις αλληλεγγύης. Είναι η Ελλάδα του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Χρειάζεται να κατεβάσει η κυβέρνηση τους επικοινωνιακούς τόνους, να σταματήσει να ποτίζει την κοινωνία με μισαλλοδοξία, να σταματήσει να αρματώνει τον κόσμο και να προτάξει την εθνική συνεννόηση. Να προτάξει την πολιτική. Χρειάζεται λίγο περισσότερο το «όλοι μαζί». Όταν μεγαλώνει το τέρας της ξενοφοβίας ξέρουμε που οδηγεί, το βιώσαμε.
Ο πραγματικός αντίπαλος είναι ο Ερντογάν. Αντίπαλος πρώτα από όλα της ευρωπαϊκής προοπτικής της ίδιας του της χώρας αλλά και των αξιών πάνω στις οποίες είναι δομημένη η Ευρώπη. Με ανησυχεί γιατί νομίζω ότι δημιουργεί γεγονότα για να τα χρησιμοποιήσει αργότερα ως αντάλλαγμα για κάτι άλλο. Έχει ανοίξει μέτωπα με όλους. Δεν πιστεύω ότι θέλει πόλεμο. Αποσκοπεί σε κάτι άλλο. Ίσως αν βρεθεί στη Χάγη να επιλέξει να ανταλλάξει όλα αυτά τα γεγονότα που δημιουργεί με στήριξη της διεθνούς κοινότητας για να μην έχει ΑΟΖ το Καστελόριζο.
Ο Μητσοτάκης με τη διπλωματία του καλού γιάπι και γκρεμίζοντας όσα έχτιζε σε διπλωματικό επίπεδο με τι τριμερείς συμφωνίες και την ενεργητική εξωτερική πολιτική η κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κατάφερε να κάνει τον Ερντογαν να μοιάζει ένα πολύ καλός διπλωμάτης.
Έρχονται πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις μπροστά μας. Χρειάζεται εθνική ομοψυχία.
Ο Μητσοτάκης παίζει με όρους κομματικής μικροψυχίας για να επιβιώσει μέσα στο ίδιο του το κόμμα. Η δεξιά πτέρυγά του του δημιουργεί προβλήματα τη δεξιά πτέρυγα ταΐζει. Επιλέγει με όρους ψήφων να χάσει έναν περιφερειάρχη και μια μικρή σε εκλογική δύναμη Περιφέρεια, του ΒΑ Αιγαίου, για να μη στεναχωρήσει περιφερειάρχες από την υπόλοιπη Ελλάδα κι αφήνει το ζήτημα να το διαχειριστούν 2-3 νησιά.
Η λύση του ζητήματος είναι πολυεπίπεδη.
Επείγει η άμεση μετεγκατάσταση των προσφύγων και αιτούντων άσυλο από τα νησιά «πρώτης υποδοχής» στην υπόλοιπη Ελλάδα. Κι εμείς σε αυτό είμαστε έτοιμοι να βάλουμε πλάτη, να πείσουμε μαζί τις τοπικές κοινωνίες.
Χρειάζεται μια πραγματική κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική ώστε η Ευρώπη να συμβάλει στο να σταματήσουν οι αιτίες τις προσφυγιάς. Δεν είναι κοινή πολιτική να κάνουμε κάθε φορά αυτό που βολεύει τη Γερμανία. Αυτό δεν είναι Ευρώπη.
Να έχουμε κοινή πολιτική για το πώς θα συνδιαχειριστούμε με διακρατική αλληλεγγύη και καλή προαίρεση απέναντι σε τρίτες χώρες αλλά κι αν χρειαστεί να εξετάσουμε και κυρώσεις προς χώρες που δε σέβονται ανθρώπινα δικαιώματα και εργαλιοποιούν ανθρώπους.
Να εξετάσουμε τη χορήγησης ασύλου πριν τις θαλάσσιες επικίνδυνες διαδρομές.
Η Ελλάδα πρέπει να χτίσει άμεσα ξανά ευρωπαϊκές συμμαχίες για να πιέσει την Ευρώπη προς την κατεύθυνση της διαπολιτειακής αλληλεγγύης απέναντι σε πολιτικές Ορμπανισμού.
Η διαδικασία της διεύρυνσης πάει καλά. Έρχονται νέα μέλη. Εμείς είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε νέο κόσμο αλλά πρέπει να ανακαλύψουμε κι άμεσα μάλιστα και νέους τρόπους κομματικής εμπλοκής ώστε να είναι το κόμμα μια θερμοκοιτίδα να μεγαλώσουν οι ιδέες των μελών, να είναι ένας χώρος διεκδίκησης των ιδεών αυτών. Το iSYRIZA είναι ένα τέτοιο εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση το οποίο σιγά σιγά γίνεται και πιο διαδραστικό .
Δε θέλω να βλέπω τις όποιες ιδιοκτησιακές λογικές που μπορεί να υπάρχουν. Δε θέλω να πιστεύω καν ότι υπάρχουν. Θέλω να μείνω στη λογική του κόσμου που έρχεται που έρχεται χωρίς προηγούμενη κομματική εμπειρία, που είναι καθημερινοί άνθρωποι και τους ενδιαφέρει η πολιτική παραγωγή, που θέλει να δει τη νέα αριστερά της εποχής μας να μεγαλώνει.
Όποιες διαφορετικές αντιλήψεις υπάρχουν συζητιούνται και λύνονται στα συνέδρια και στο συνέδριο αυτό θα μπουν οι πολιτικές κι οργανωτικές βάσεις για ένα σύγχρονο μαζικό λαϊκό αριστερό κόμμα της εποχής μας.
Πλέον δεν αρκεί να λες είμαι απέναντι στον κόσμο της Δεξιάς πρέπει να περιγράψεις το δικό σου κόσμο και από αυτή τη σκοπιά το συνέδριο που έρχεται είναι πολύ σημαντικό γιατί θα καθορίσει την πολιτική μας ατζέντα για τα επόμενα χρόνια. Την περιβαλλοντική, την εργασιακή την ατζέντα για τη νέα γενιά.
Η σχέση του κόμματος με τα παραδοσιακά μέσα δεν ξέρω αν θέλω και να βελτιωθεί αν αυτό σημαίνει βαλίτσες και συμφωνίες κάτω από το τραπέζι για να μας παίζουν. Εμείς οφείλουμε να στηρίξουμε τα μέσα τα οποία είναι αντικειμενικά και προφανώς δεν εννοώ οικονομική στήριξη .